Την Κυριακή, 30 Μαρτίου 2025 και ώρα 12.00, θα έχω την ιδιαίτερη χαρά να συμμετάσχω στην παρουσίαση της νέας ποιητικής συλλογής του Δημήτρη Μπαλτά με τίτλο «Υπό καθεστώς ομηρίας» (Εκδόσεις Μετρονόμος), που θα πραγματοποιηθεί στο café-bar «Βυσσινόκηπος».
Για το βιβλίο θα μιλήσουν επίσης η ποιήτρια Βίκυ Κατσαρού, ο ποιητής και Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Φάνης Παπαγεωργίου και ο φιλόλογος Αντώνης Χαριστός.
Ποιήματα θα διαβάσει ο ποιητής και ηθοποιός Πάνος Μπόρας.
Την προσεχή Τετάρτη, 26 Μαρτίου 2025, στις 19.00 θα έχω τη χαρά και την
τιμή να συμμετάσχω μαζί με την Ευτυχία Κατελανάκη, εκπροσωπώντας τις Εκδόσεις
Βακχικόν, στην 6η ποιητική βραδιά που θα πραγματοποιηθεί στον χώρο του
βιβλιοπωλείου Monogram (Υμηττού 17, Χολαργός).
Θα απαγγείλουν ποιήματά τους και θα συνομιλήσουν με το κοινό οι:
Γιοβάννα
Κέλλυ Ζέππου
Έφη Ζωγράφου
Ευτυχία Κατελανάκη
Βασιλική Κοντογιάννη
Ν.Γ. Λυκομήτρος
Ανδρέας Π. Μαγδαληνός
Σοφία Μπάρκα
Μαρίζα Παρασύρη
Εύη Τριανταφύλλου
Έστα Τσιγκάνου
Συντονίζει ο Γιώργος Βέης
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο πλαίσιο του κύκλου επιμορφωτικών, πολιτιστικών και καλλιτεχνικών δράσεων υπό τον γενικό τίτλο «Το ΕΚΠΑ στην Πόλη», συνδιοργανώνει με τον Δήμο Αθηναίων, για δεύτερη χρονιά, «Μαραθώνιο Ποίησης», στα Προπύλαια του ΕΚΠΑ, την Παρασκευή 21η Μαρτίου 2025 (ώρες 10.00-22.00), παγκόσμια ημέρα της ποίησης.
Μία δράση στην καρδιά της Αθήνας και του Πανεπιστημίου, στα Προπύλαια, όπου φοιτητές, διδακτικό και διοικητικό προσωπικό, μέλη από ολόκληρη την κοινότητα του ΕΚΠΑ, αλλά και κάτοικοι της Αθήνας, ακόμη και περαστικοί, θα μπορούν να απαγγείλουν αντιπροσωπευτικά έργα από τον ακένωτο θησαυρό της ελληνικής και της παγκόσμιας ποιητικής παράδοσης, με σκοπό την ανάδειξη της πολυσήμαντης μαρτυρίας της ποίησης, μέσα από την έξαρση της εμπειρίας του ακούσματός της στον ανοικτό χώρο, πέρα από νοητικά σχήματα και τυπικές συμβάσεις· μία προσθήκη αισθαντικών ήχων και πολύγλωσσων φωνών στην τύρβη και στην καθημερινότητα της πόλης μας.
Οι εκδόσεις Βακχικόν με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 2025 προσκαλούν τους φίλους της ποίησης την Παρασκευή 21 Μαρτίου και ώρα 18.00 στο Βακχικόν Βιβλιοπωλείο (Πατησίων 14 - Στοά Φέξη) για να βάλουμε τα δικά μας στΙχΟΙματα: να διαβάσουμε και να ακούσουμε στίχους που αγαπάμε.
Ποιητές και ποιήτριές μας θα βρίσκονται επίσης εκεί μαζί μας για να διαβάσουν στίχους δικούς τους ή και… άλλων ποιητών.
Μεταξύ άλλων θα συμμετέχουν οι ποιητές και ποιήτριες:
Νικολέττα Αλεξάνδρου, Πηνελόπη Αλεξίου, Χλόη Αντωνοπούλου Μουζακίτη, Κατερίνα Ατσόγλου, Θανάσης Βαβλίδας, Ντίνα Γεωργαντοπούλου, Κώστας Δερμούσης, Δημήτρης Ευθυμίου, Ιωάννα Θεοχάρη, Ευτυχία Κατελανάκη, Βασίλης Κομίνης, Ν.Γ. Λυκομήτρος, Ανδρομάχη Μασούρου, Γιώργος Μπακλάκος, Ασημίνα Ξηρογιάννη, Μαρία Σταυροπούλου, Έλενος Χαβάτζας, Μαίρη Χάψα, Αγγελική Αγγέλου
στΙχΟΙματίζουμε στην ποίηση
…γιατί το στΙχΟΙμα με την ποίηση είναι το μόνο που αξίζει να βάζουμε…
Την προσεχή Δευτέρα, 17/3/2025 και ώρα 18.00, το PEN Greece, το Πανελλήνιο Σωματείο Λογοτεχνών και Φίλων της Λογοτεχνίας, πραγματοποιεί εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης στο βιβλιοκαφέ Έναστρον.
Όσοι/όσες επιθυμούν να λάβουν μέρος στην εκδήλωση μπορούν να έρθουν με το ποίημά τους ή με το ποίημα του/της αγαπημένου/ης τους ποιητή/ποιήτριας και να το διαβάσουν.
Το επιλεγμένο ποίημα θα πρέπει να μην ξεπερνά σε έκταση τη μία σελίδα.
Συντονισμός Εκδήλωσης:
Δρ. Κωνσταντίνος Μπούρας
H εκδήλωση θα μαγνητοσκοπηθεί, με την ευγενική υποστήριξη του Bookia.
.jpg)
Δύο χρόνια μετά το βιβλίο της με τίτλο «ασθμένοντας» (Εκδόσεις Βακχικόν), η ποιήτρια, Ευτυχία Κατελανάκη, μας παρουσιάζει την τρίτη της συλλογή με τίτλο «λοιπόν,».
Το εξώφυλλο του βιβλίου κοσμεί ένα κολλάζ που δημιούργησε η ίδια η ποιήτρια και αποτελείται από στίχους και από σκόρπιες λέξεις που παραπέμπουν σε αποκόμματα από εφημερίδες. Το ευφάνταστο εξώφυλλο μας προϊδεάζει γι’ αυτό που θα ακολουθήσει, ήτοι ποιήματα με επίκεντρο το αστικό, κυρίως, τοπίο σε μία μητρόπολη που αργοσβήνει.
Όταν ερωτήθηκε σχετικά με τον τίτλο, σε μία συνέντευξη που παραχώρησε στην Ελένη Γκίκα για το περιοδικό Fractal, η Κατελανάκη απάντησε ότι το «“λοιπόν,” είναι μια στιγμή ανασκόπησης: συγκεντρώνει όσα έχουν συμβεί, όσα έχουν ειπωθεί, όσα έχουν υπάρξει. Είναι μια λέξη γεμάτη συνειδητοποίηση και αποφασιστικότητα για το μέλλον. Λοιπόν, αυτό είναι το τώρα μας. Κόμμα. Ανάσα. Συνεχίζουμε. Πάμε να δούμε τι κάνουμε».
Πράγματι, στα ποιήματα που απαρτίζουν τη συλλογή διαφαίνεται μια τάση κριτικής αποτίμησης του παρελθόντος, όπως μαρτυρούν οι στίχοι του εναρκτήριου ποιήματος («λοιπόν,» σελ. 8) «…οι χειμώνες ήταν η άνοιξή μας/εδώ ανθίσαμε/και ψύχος που ανασάναμε, η πνοή μας καίει/δεν νοσταλγούμε πια/ελπίδες νικημένες απ’ την αλήθεια» αλλά και οι στίχοι στην τελευταία σελίδα του έργου «…τα χαμόγελα γίναν αγώνες σε δρόμους δικούς μας/τα τραύματα θάλασσες γαλανές/δεν μένει τίποτα που δεν έγινε» (σελ. 62).
Παράλληλα, στα ποιήματα της συλλογής αναγνωρίζουμε και το βλέμμα που ποιητικού υποκειμένου που είναι στραμμένο στο παρόν. Μετά την ανασκόπηση και την απαραίτητη ανάσα, ακολουθεί μία διαπίστωση για την τρέχουσα κατάσταση: «Γαλουχηθήκαμε από μικρές στην ανάσταση και στην ελπίδα./Τώρα/γινόμαστε θεές εξουθενωμένες από τα θαύματα» («Συγύρισμα», σελ. 59).
Ο έρωτας αποτελεί μία κεντρική θεματική ενότητα της συλλογής. Διακρίνουμε σε πολλά ποιήματα μια μελαγχολική διάθεση για τις αγάπες που δεν άντεξαν στο πέρασμα του χρόνου, όπως στο ποίημα με τίτλο «Ανακύκλωση» (σελ. 38) «Στην αρχή ήταν ένα λευκό χαρτί./Μετά του έδωσες μυρωδιά/και ουσία./Έγινε φυλαχτό μου./Μετά είπες/φύγε./Κανένα φυλαχτό δεν νικά τη μοναξιά» ή στον ακροτελεύτιο στίχο του ποιήματος με τίτλο «Ερωτικό» (σελ. 41) «Αύριο ανατέλλουμε χωριστά». Ή ακόμα στο ποίημα με τον εύγλωττο τίτλο «Χωρισμός: συνταγή» (σελ. 52). Στο βάθος, όμως, υπάρχει πάντα η προσδοκία για τους έρωτες που έρχονται: «…κάθε πρωί/τον ζητώ απεγνωσμένα/ελπίζοντας πως/κάποιος ήλιος/θα έρθει/θα κάνουμε έρωτα/θα αναγνωρίσει/ότι το φως/σμιλεύει και τις σκιές του υπογείου» («Στο υπόγειο», σελ. 50).
Ένα άλλο κεντρικό μοτίβο της συλλογής σχετίζεται με την ανάδειξη της γυναικείας ταυτότητας και την ενίσχυση της γυναικείας χειραφέτησης. Στο ποίημα με τίτλο «Με προσοχή» (σελ. 12), η Κατελανάκη περιγράφει μεταφορικά την καθημερινή πραγματικότητα της πατριαρχικής κοινωνίας «Όταν προχωρώ στον δρόμο μού κορνάρουν./Όταν προχωρώ στην άκρη με στριμώχνουν./Η Άννα είπε/δεν υπάρχει δρόμος για μας./…/Όταν θέλω να σε βρω/μένω σπίτι/γιατί εσύ δεν έμαθες να περπατάς στο πεζοδρόμιο.». Ωστόσο, πέρα από το ζοφερό τοπίο του κοινωνικού αποκλεισμού αναδεικνύεται η ελπίδα και η αλληλεγγύη μέσα από τη γυναικεία συντροφικότητα «Λοιπόν,/συνεχίζουμε, φίλη μου./Με σκληρότερα χείλη/αραιότερες ομιλίες./Μη μου πεις/υπομονή./Μη μου πεις τίποτα./Μόνο έλα και κράτα μου τα χέρια» («λοιπόν,» σελ. 62).
Μέσα σε όλο αυτό το ποιητικό σύμπαν δεν θα μπορούσαν, βέβαια, να λείπουν οι αναφορές στην ίδια την Ποίηση. Ήδη από το εναρκτήριο ποίημα με τίτλο «λοιπόν,» (σελ. 7), η Κατελανάκη σαλπίζει το κέλευσμα της αναμέτρησης με τη Μούσα: «Λοιπόν, αφού το ποίημα πάντα ξέρει/και κεντάει τον πόνο στην πραγματικότητα της ζωής/…/ας έρθουν δυο λέξεις μαύρη λάμψη/αν αυτό είν’ η ζωή». Η Ποίηση αποτελεί πλέον για αυτήν «μια απλή ανάσα επιβίωσης στην εντατική» («Περί ποίησης», σελ. 37). Είναι η ανάσα που χρειάζεται για να πάρει ώθηση, ώστε να συνεχίσει να παλεύει, καθώς, όπως λέει στο ποίημα με τίτλο «Ρυθμίσεις» (σελ. 43), «Κανένα όνειρο πια δεν μας χωρά/έτσι/μας στριμώχνω σ’ ένα πρωινό τραγούδι». Η Ποίηση, στη μελοποιημένη της μορφή, γίνεται, έστω και προσωρινά, μια διέξοδος.
Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στο ποίημα με τίτλο «Τα δάχτυλά μας είναι κρεμάστρες» (σελ. 14-15), το οποίο συνομιλεί, κατά την άποψή μας, με το ποίημα της Κατερίνας Γώγου «Η ζωή μας είναι σουγιαδιές» («Τρία κλικ αριστερά», Εκδόσεις Καστανιώτη, 1978). Η Κατελανάκη μεταφέρει τη δυστοπία που βιώνουμε μέσα από την εικόνα των δακτύλων που μετατρέπονται σε κρεμάστρες για τα αντικείμενα της καθημερινότητας («κινητό/κλειδιά/λεφτά/καφές»), καθώς «βρίσκουμε νέες λέξεις για την απουσία και τη δειλία». Αντίστοιχα, η Γώγου υπογραμμίζει το τρίπτυχο της καθημερινότητας της εποχής της «Ξευτίλα-μοναξιά-απελπισία». Εν συνεχεία, η Κατελανάκη δηλώνει ότι οι νέες λέξεις που καλύπτουν τις αυταπάτες του σήμερα είναι η «αυτοφροντίδα», η «αυτοθεραπεία», η «αυτοολοκλήρωση». Παραπέμπουν, κατά κάποιον τρόπο, στον στίχο της Γώγου «βυζαίνουμε κρυφά το δάχτυλό μας» ως μια πράξη αυτοφροντίδας και αυτοθεραπείας θα έλεγε κανείς αλλά και φυγής από την καταθλιπτική μας ύπαρξη. Μέσα σε όλον αυτόν τον ζόφο, οι δύο ποιήτριες βλέπουν ως μόνη διαφυγή ένα ιδιότυπο σάλτο μορτάλε. Η Γώγου μας προτρέπει: «Την άλλη φορά που θα μας ρίξουνε/να μην την κοπανίσουμε./Να ζυγιαστούμε./Μην ξεπουλήσουμε φτηνά το τομάρι μας ρε». Και η Κατελανάκη καταλήγει: «Τα δάχτυλά μας είναι κρεμάστρες/όσο κι αν τα ενώνουμε/…/το κεφάλι μου/το κεφάλι σου/…/κι ένα σκοινί».
Στην τρίτη της ποιητική συλλογή, η Ευτυχία Κατελανάκη, έχοντας πλέον διαμορφώσει την ποιητική της φωνή, μας παρουσιάζει ποιήματα στιβαρά, με φόντο τον έρωτα, τη γυναικεία χειραφέτηση αλλά και την ίδια την Ποίηση, τα οποία μας συγκινούν με τη δύναμη των εικόνων και των συναισθημάτων που ανασύρουν από τη μνήμη. Διότι, όπως λέει και η ποιήτρια, «…η μνήμη είναι πάντα πέτρα./Πάντα βρίσκει τρόπο να μας ξυπνά».
Πρώτη δημοσίευση: Fractal
